Een voedselbos is een innovatieve vorm van landbouw met een mengcultuur van productieve en natuurlijke bomen, struiken en planten. Het geheel functioneert als een natuurlijk, evenwichtig bosecosysteem én is erop gericht per hectare (minstens) evenveel voedsel op te leveren als doorsnee landbouw. (lees meer)
Doordat een voedselbos functioneert als een gezond ecosysteem, heeft het positieve effecten op waterkwaliteit, het opvangen en bufferen van water, en het robuust omgaan met extremere omstandigheden in weer en klimaat:
Betere waterkwaliteit
want:
– Er worden geen kunstmatige inputs in het ecosysteem gebruikt zoals (kunst)mest, herbiciden en pesticiden;
– Bepaalde vegetatie kan helpen om het water te zuiveren van verontreinigingen;
– Geen uitspoeling van bodemdeeltjes (erosie) dankzij permanente bedekking en doorworteling van de bodem.
Snellere infiltratie, beter watervasthoudend en waterleverend vermogen
Dit is te danken aan verbetering van de bodemstructuur, doordat:
1. Het land niet meer wordt bereden door zware machines;
1. Het land niet meer wordt bereden door zware machines;
2. de bodem niet meer wordt geploegd, wat de structuur breekt;
3. Betere doorworteling, ook in diepere bodemlagen;
4. Continue verhoging van het organisch stofgehalte.
met als effecten:
– Bodemcompactie en -daling is verleden tijd; gecompacteerde bodems kunnen zelfs effectief herstellen;
– Sponswerking bodem: Elke % verhoging van organische stof-gehalte betekent een significante verhoging van het watervasthoudend vermogen;
– Plasvorming, run-off naar de sloten en bodemerosie komen in principe niet meer voor;
– Pieken in extreme neerslag kunnen in het gebied zelf worden opgevangen;
– In droge tijden is er veel minder tot geen behoefte aan irrigatie;
– Het houdt verdroging en verzilting van het grondwater tegen.
Meer (klimaat)robuuste gewassen
– de meerjarige voedselbos-gewassen zijn veel beter bestand tegen tijdelijk zowel extreem hoge als extreem lage grondwaterstanden. Oogsten gaan niet zo snel verloren als bij eenjarige teelten;
– een voedselbos-systeem kan beter aansluiten op een grondwaterpeil dat ook goed is voor natuurgebieden in de omgeving;
Onderzoek en monitoring
Deze claims zijn deels gebaseerd op ervaringen en onderzoeksresultaten van vergelijkbare systemen in het buitenland, deels op de waarnemingen van de eerste voedselbossen in Nederland. Aan systemen voor onderzoek en monitoring wordt volop gewerkt, om deze ontwikkeling kracht bij te zetten en te optimaliseren.
Water in andere streken
Over het algemeen is er eerder sprake van water-tekort dan teveel. Voedselbossen zijn ook dáár een oplossing, omdat ze erosie en uitdroging een halt toeroepen en omkeren, tot herstel van bodems, waterlopen, vegetatie en lokale gemeenschappen. (voorbeeld)
Wilt u hiermee aan de slag in uw organisatie?
Of het nu gaat om project-ontwikkeling, onderzoek/monitoring, ontwerp, advies of voorlichting – bij CircleEcology helpen we u graag verder.
Ja, ik wil stappen zetten!
CircleEcology biedt expertise en een uitgebreid netwerk op het gebied van voedselbossen en hun rol in de transitie naar een duurzaam beheer van land, voedsel én water.